Fundusze Europejskie na lata 2021-2027 to 72,2 miliarda euro z polityki spójności oraz 3,8 mld euro środków z Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji. Łącznie to około 76 mld euro. Proponowane fundusze polityki spójności będzie uzupełniał Fundusz Sprawiedliwej Transformacji. Jest on częścią Europejskiego Zielonego Ładu (European Green Deal) i elementem (I filarem) Mechanizmu Sprawiedliwej Transformacji.
Środki zostaną przeznaczone na realizację inwestycji w innowacje, przedsiębiorczość, cyfryzację, infrastrukturę, ochronę środowiska, energetykę, edukację i sprawy społeczne.
FENG NASTĘPCĄ PROGRAMU OPERACYJNEGO INTELIGENTNY ROZWÓJ
FENG, czyli Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki, jest jednym z 9 programów krajowych w nowej perspektywie finansowej UE 2021-2027, z których w najbliższych latach będą mogli korzystać polscy przedsiębiorcy. Program realizowany będzie na obszarze całego kraju co zapewni wysoką spójność planowanego wsparcia i pozytywnie wpłynie na rozwój systemu innowacji w całej Polsce. Wspieranie innowacyjnej przedsiębiorczości stanowić będzie jeden z głównych priorytetów Programu.
Program Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG) 2021-2027 jest kontynuacją dwóch wcześniejszych programów Innowacyjna Gospodarka 2007-2013 oraz Inteligentny Rozwój 2014-2020.
Cele Programu:
- zwiększenie potencjału w zakresie badań i innowacji oraz wykorzystywanie zaawansowanych technologii,
- wzrost konkurencyjności MŚP,
- rozwinięcie umiejętności na rzecz inteligentnej specjalizacji, transformacji przemysłowej i przedsiębiorczości,
- transformacja gospodarki w kierunku Przemysłu 4.0 oraz zielonych technologii.
Wsparcie z funduszy europejskich w nowej perspektywie unijnej skoncentrowane będzie na Europie:
- bardziej konkurencyjnej i inteligentnej poprzez wsparcie innowacji, cyfryzacji, transformacji gospodarczej, wsparcie dla małych i średnich przedsiębiorstw oraz inwestycje w umiejętności,
- bardziej przyjaznej dla środowiska niskoemisyjnej i odpornej, inwestującej w transformację sektora energetycznego, w odnawialne źródła energii, gospodarkę o obiegu zamkniętym oraz w walkę ze zmianami klimatu,
- lepiej połączonej,
- o silniejszym wymiarze społecznym, wdrażającej europejski filar praw socjalnych, inwestującej w wyższą jakość zatrudnienia, edukacji, umiejętności, integracji społecznej,
- bliżej obywateli przez wspieranie strategii rozwoju i zrównoważonego rozwoju wszystkich typów obszarów oraz inicjatyw lokalnych,
- przechodzącej proces transformacji energetycznej w sposób sprawiedliwy, łagodzącej ekonomiczne, społeczne i środowiskowe trudności związane z odchodzeniem od wykorzystania paliw kopalnych w gospodarce.
FENG będzie wspierał m.in.
- badania (wsparcie procesu B+R+I),
- wdrażanie innowacji,
- wykorzystywanie zaawansowanych technologii,
- wzrost konkurencyjności polskich MŚP,
- transformację przemysłową i przedsiębiorczość.
Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG)- dla kogo?
Skierowany jest on dla podmiotów, które zamierzają rozpocząć działalność innowacyjną oraz chcą zwiększyć swój potencjał konkurencyjności i innowacyjności. Z Funduszy Europejskich dla Nowoczesnej Gospodarki będą mogli skorzystać przedsiębiorcy i firmy (z sektora MŚP oraz duże przedsiębiorstwa), instytucje z sektora nauki, konsorcja przedsiębiorstw oraz instytucje otoczenia biznesu, czyli ośrodki przedsiębiorczości, innowacji i instytucje finansowe. FENG będzie oferował dotacje, instrumenty finansowe kapitałowe oraz gwarancyjne, instrumenty łączące finansowanie zwrotne i dotacyjne.
Budżet programu
Na realizację Programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki przeznaczono blisko 8 mld euro, czyli około 36 mld zł.
3 PRIORYTETY FENG:
1. Wsparcie dla przedsiębiorców- 4 358 mln EUR
Zapewnienie dofinansowania w obszarach B+R (prace B+R, rozwój infrastruktury B+R), wdrożeń nowych rozwiązań, internacjonalizacji rozumianej jako finansowanie wydatków związanych z promocją zagraniczną i dotyczących m.in.: komercjalizacji wyników prac B+R zagranicą, rozwoju kompetencji, cyfryzacji – związanej z transformacją w kierunku Przemysłu 4.0, w szczególności automatyki i robotyzacji, działań związanych z cyberbezpieczeństwem w przedsiębiorstwach, zielonej gospodarki.
2. Środowisko przyjazne innowacjom- 3 455 mln EUR
Wspieranie projektów o strategicznym znaczeniu dla polskiej gospodarki, w tym m.in. rozbudowy publicznej infrastruktury badawczej, transferu i komercjalizacji technologii powstających na uczelniach i w instytutach, a także wzmacnianie potencjału instytucji otoczenia biznesu takich jak akceleratory, klastry, instytucje badawcze oraz szerokie wsparcie start-upów.
3. Pomoc techniczna- 159 mln EUR
Zapewnienie systemowego wsparcia dla potencjalnych beneficjentów poprzez realizację działań zachęcających i ułatwiających ubieganie się o środki z programu, kontynuacja STEP i Innovation Coach, wspieranie beneficjentów w realizacji projektów, a także zapewnienie wsparcia administracyjnego.
Komplementarność FENG z innymi programami
- FENG i RPO
Wsparcie w FENG i RPO może być ukierunkowane na projekty innowacyjne, jednak obligatoryjne będzie uwzględnienie w projekcie modułu badawczo-rozwojowego lub inwestycji w infrastrukturę B+R. Ponadto, wsparcie w FENG koncentruje się na obszarach Krajowej Inteligentnej Specjalizacji, natomiast RPO kierują wsparcie na obszary dopasowane do specyfiki i potrzeb regionu, w szczególności regionalne inteligentne specjalizacje.
- FENG i FEPW (Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej)
Komplementarność wsparcia FEPW i FENG związana jest przede wszystkim z wprowadzeniem w FENG wymogu komponentu B+R w kompleksowym projekcie, podczas gdy w FEPW zaplanowana jest inwestycja w wybrane obszary działalności przedsiębiorstwa, np. związane z GOZ czy cyfryzacją. W ramach FEPW zaplanowano wzmocnienie konkurencyjności i innowacyjności MŚP poprzez wprowadzenie w przedsiębiorstwach inteligentnych rozwiązań z zakresu gospodarki obiegu zamkniętego oraz automatyzacji i robotyzacji procesów.
- FENG i FEnIKS (Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko)
Programy FENG i FEnIKS adresują w sposób komplementarny m.in. wyzwania związane z gospodarką obiegu zamkniętego, zrównoważonym rozwojem i aspektami środowiskowymi.
Wsparcie FENG koncentruje się na transformacji przedsiębiorstw w kierunku zrównoważonego rozwoju i GOZ, w tym rozwoju nowych modeli biznesowych.
Natomiast FEnIKS koncentruje się na ochronie środowiska, przystosowaniu do zmian klimatycznych i łagodzeniu jej skutków, gospodarczym wykorzystaniu zasobów środowiskowych, efektywności energetycznej, OZE, wsparciu infrastruktury energetycznej i systemów smart grid. FEnIKS w zakresie GOZ rozwija zwłaszcza systemy selektywnego zbierania i zagospodarowania odpadów, ich przetwarzania, odzysku i recyklingu, zapobiega powstawaniu odpadów żywnościowych oraz wspiera rekultywację terenów zdegradowanych.