Przyszłość Funduszy Unijnych – co nas czeka w 2025 roku?

Przede wszystkim czekają nas kluczowe nabory wniosków dla przedsiębiorców w ramach programu FENG. W ramach działania 1.1 Ścieżka SMART odbędzie się szereg naborów dla różnych grup podmiotów. Cechą wspólną wszystkich naborów w Ścieżce SMART jest modułowość. Celem wsparcia oferowanego w działaniu jest kompleksowe dofinansowanie ścieżki powstawania innowacji. Dofinansowanie obejmuje  fazę badawczo-rozwojową i/lub wdrożenie wyników prac B+R. Ponadto dofinansowanie może obejmować nabycie infrastruktury B+R, wejście na rynki zagraniczne oraz podnoszenie kompetencji kadr na każdym z etapów powstawania innowacji będącej przedmiotem projektu. W obliczu głównych wyzwań gospodarczych przedsiębiorcy będą mogli w ramach projektu uzyskać wsparcie również na transformację cyfrową oraz zieloną. Poniżej prezentujemy pełną listę modułów:

– moduł B+R,

– moduł wdrożenie innowacji,

– moduł infrastruktura B+R,

– moduł cyfryzacja,

– moduł zazielenienie,

– moduł internacjonalizacja,
– moduł kompetencje.

Na pierwszy ogień idą konsorcja dużych przedsiębiorstw, MŚP i jednostek naukowych w różnych konfiguracjach. Jeden nabór został już ogłoszony przez NCBiR 8 listopada 2024, a czas trwania został zaplanowany na 10.01.2025 – 28.03.2025, kolejny nabór przewidziany jest na 01.07.2025 – 30.09.2025.

Następny nabór skierowany będzie do indywidualnych podmiotów z sektora MŚP w dniach 10.04.2025 – 12.06.2025. Będzie to nabór tematyczny w zakresie Dostępności. Nabór prowadzony przez PARP dotyczyć będzie opracowania i/lub wdrożenia innowacji w zakresie rozwiązań dla osób zagrożonych wykluczeniem społecznym w tym osób z niepełnosprawnościami.

Kolejną okazją do uzyskania dofinansowania również przez MŚP będzie nabór ogólny w ramach ścieżki SMART dla indywidualnych wnioskodawców. PARP planuje nabór w okresie 06.05.2025 – 26.06.2025.

W zakresie Dostępności również pojedyncze duże przedsiębiorstwa będą mogły ubiegać się o dotacje w ramach naboru SMART Dostępność, którego przeprowadzenie NCBiR planuje na 09.05.2025 – 30.06.2025.

W roku 2025 nastąpi jedna duża i na dodatek niekorzystana zmiana dla przedsiębiorców innych niż MŚP. Nie odbędzie się konkurs ogólny w ścieżce SMART dla pojedynczych dużych przedsiębiorców. Dla dużych firm jedyną okazją do skorzystania z dotacji na badania i wdrożenia będzie konkurs dla konsorcjów i na Dostępność.

Rok 2025 będzie prawdopodobnie czasem transformacji cyfrowej MŚP w ramach działania 2.21 Wsparcie transformacji cyfrowej polskich MŚP (Dig.IT). Jest szansa, że Agencja Rozwoju Przemysłu (ARP) uruchomi długooczekiwany nabór na innowacyjne rozwiązania cyfrowe związane z transferem technologii w ramach konkursu grantowego nazwanego skrótowo Dig.IT.

W przyszłym roku kontynuowany będzie również nabór dla MŚP w działaniu 2.12 Granty na Eurogranty. Konkurs obsługiwany przez PARP trwa od kwietnia 2024, a jego zakończenie zaplanowano na 17.04.2025 r. Kolejny nabór zostanie zrealizowany od 03.07.2025 aż do września 2026. W ramach tego naboru wspierane jest przygotowanie wniosków do programów ogólnoeuropejskich ocenianych przez Komisję Europejską np. LIFE, Horyzont Europa (w tym najpopularniejsze EIC Accelerator i Pathfinder). Chcę tutaj zwrócić uwagę, że faktyczna wypłata środków następuje tylko, gdy projekt znajdzie się wśród najwyżej poprawnie ocenionych wniosków. Tego nie mówi się głośno, ale rzeczywiste dofinansowanie przysługuje niewielkiej liczbie wnioskodawców, co nie dziwi przy kilkuprocentowej przechadzalności w programach europejskich.

Działanie 2.18 Rozwój oferty OI dla firm to wsparcie pośrednie dla polskich przedsiębiorców poprzez wyłonione w drodze konkursu Instytucje Otoczenia Biznesu, które oczywiście również mogą być przedsiębiorstwem. W ramach tego działania firmy mogą uzyskać wsparcie doradcze świadczone przez specjalistów dofinansowanych IOB. Jeden z naborów dla pojedynczych IOB już trwa, a jego zakończenie zaplanowano na 30.01.2025, następny konkurs ruszy w październiku 2025 i potrwa do stycznia 2026.

Z kolei w dniach 13.05.2025 – 24.06.2025 zaplanowano kolejny nabór wniosków do działania 2.25 Promocja marki innowacyjnych MŚP. W ramach działania można uzyskać dotację na udział w imprezach targowo-wystawienniczych, misjach zagranicznych oraz na doradztwo związane z eksportem produktów lub usług. Nabór ten, prowadzony przez PARP, będzie konkursem otwartym, bez ograniczenia tematycznego lub geograficznego.

Ostatnim kluczowym, omówionym przeze mnie naborem dla przedsiębiorców w FENG-u będzie działanie 3.1 Kredyt ekologiczny, skierowany dla sektora MŚP oraz podmiotów typu small mid-cap oraz mid-cap. Aktualnie trwający nabór kończy się 31.01.2025, ale BGK planuje kolejny już czwarty nabór w okresie 17.06.2025 – 31.07.2025. Kredyt ekologiczny to kredyt częściowo spłacany przez środki unijne dla firm, które chcą zmodernizować posiadaną infrastrukturę (np. budynki, maszyny i urządzenia). Efektem tej modernizacji musi być ograniczenie zużycia energii pierwotnej w zmodernizowanym obszarze o przynajmniej 30% w porównaniu do bieżącego zużycia. W ramach działania przedsiębiorcy mogą realizować inwestycje na rzecz szerokorozumianej efektywności energetycznej, związane z energooszczędnością, w tym termomodernizacją budynków, a także zmianą źródeł wykorzystywanej energii na bardziej ekologiczne, oraz wymianą urządzeń, instalacji lub linii technologicznych na bardziej efektywne energetycznie.